Er zijn een aantal stappen die je in een gesprek met een patient kan doorlopen. Van signalering tot methodes om verandering te realiseren. Je kan dit per middel bekijken.
Signalering
Rokers ervaren zelf niet altijd een probleem met het gebruik. Dit komt omdat de gezondheidseffecten meestal pas op de langere termijn problemen veroorzaken. Toch wil een groot deel van de mensen die roken hiermee stoppen.
Een deel heeft al een aantal mislukte stoppogingen ondernomen. Dit kan het geloof in een succesvolle stoppoging verkleinen.
Breng het thema roken ter sprake. Stel de vraag: Rookt u? Zo ja: Zou u hiermee willen stoppen?Ja: stopper
Op persoon afgestemd stopadvies. Bespreek de volgende punten:
- Mogelijkheden voor praktijkondersteuning
- Hulpmiddelen
- Vervolgcontact
Vervolgens kunnen de eventuele eerdere stoppogingen worden besproken:Eerdere stoppogingen
Bespreek eerdere stoppogingen:
- Moeilijke momenten.
- Ontwenningsverschijnselen.
- Angst om te falen of dalende motivatie. Benadruk dat dit een gewone reactie is en raad de patiënt aan zichzelf te belonen. Raad tijdelijk tabaksgebruik af.
- Gewichtstoename: benadruk goede eetgewoonten, ontmoedig strikte diëten en stimuleer lichamelijke activiteit.
Maak samen met de roker een stopplan:
- Spreek een stopdatum af. Adviseer helemaal te stoppen.
- Laat de roker steun van anderen regelen, vertel het iedereen, probeer de partner gelijktijdig te laten stoppen.
- Verwijder tabaksproducten van plaatsen waar de roker komt.
- Spreek af hoe te anticiperen op moeilijke momenten.
- Vervang het genot van tabak door andere beloningen.
Vraag vervolgens uit hoeveel sigaretten de patiënt op het moment per dag rookt:<10 sigaretten per dag
Leg een stopdatum vast. Reageer positief, enthousiast en hoopgevend. Bied behandeling aan:
- Begeleiding binnen de HA praktijk.
- informeren over medicamenteuze mogelijkheden.
- Biedt eventueel voorlichtingsmateriaal aan.
- Zoek toepasselijke informatie op het internet, bijvoorbeeld bij ikstop.nl of rokendebaas.nl of installeer een app die helpt bij het stoppen met roken.
Nu kunnen de follow-up contacten worden ingepland:Plan follow-up contacten
- Na één week
- Na één maand
- Na drie maanden
- Na een half jaar
>10 sigaretten per dag
Advies:
Het roken van tien of meer sigaretten per dag is een reden om de stoppoging te ondersteunen met medicatie. Nicotinevervangende middelen (NVM) zijn de eerste keus. Iemand die meer dan twintig sigaretten per dag rookt en de eerste sigaret binnen dertig minuten na het ontwaken opsteekt, is sterk nicotineafhankelijk. Een hoge dosis NVM is dan waarschijnlijk effectiever dan een lage dosis.
Bespreek de verdere ondersteuning die geboden kan worden bij de stoppoging:Bied ondersteuning
Leg een stopdatum vast. Reageer positief, enthousiast en hoopgevend. Bied intensieve ondersteuning aan:
- Begeleiding binnen de HA praktijk.
- Verwijs naar stoppen met roken poli's, dit is met name geïndiceerd bij longziekten als COPD.
- Informeer over medicamenteuze mogelijkheden.
- Is er sprake van meerdere verslavingen, verwijs naar de verslavingszorg.
- Biedt eventueel voorlichtingsmateriaal aan.
- Zoek toepasselijke informatie op het internet, bijvoorbeeld bij ikstop.nl of rokendebaas.nl of installeer een app die helpt bij het stoppen met roken.
Nu kunnen de follow-up contacten worden ingepland:Plan follow-up contacten
- Na één week
- Na één maand
- Na drie maanden
- Na een half jaar
Misschien: twijfelaar
Barrières om te stoppen inventariseren. Bespreek de volgende punten:
- Mislukken eerdere stoppogingen
- Gewichtstoename door stoppen
- Nu niet het goede moment
- Huisgenoten die blijft roken of gebrek aan sociale steun
- Chagerijnig worden
- Prestatie of concentratie vermindert bij stoppen
- Angst dat de behoefte aan sigaret leven lang blijft
- Ontwenningsverschijnenselen
- Angst om te falen of dalende motivatie
Vervolgens kunnen de voordelen van het stoppen worden besproken:Voordelen van stoppen
Voordelen om te stoppen overwegen:
- Vraag naar de voordelen van roken.
- Bespreek de risico's van roken en de voordelen van stoppen.
- Ongevraagd stopadvies geven! Vertel waarom het juist voor deze persoon relevant is om te stoppen.
- Verband leggen tussen klachten en roken (geef objectieve informatie).
- Toon begrip en biedt hoop.
- Hulpmiddelen bespreken, inclusief medicamenteuze mogelijkheden.
- Bied eventueel voorlichtingsmateriaal aan.
Nu kan er een interventie worden aangeboden waar de patiënt gebruik van zou kunnen maken als diegene besluit te stoppen:Interventies
Biedt motivatieverhogende interventie aan:
Nee: roker
Barrières om te stoppen inventariseren. Bespreek de volgende punten:
- Mislukken eerdere stoppogingen
- Gewichtstoename door stopen
- Nu niet het goede moment
- Omgeving die blijft roken of gebrek aan sociale steun
- Chagrijnig worden
- Prestatie of concentratie vermindert bij stoppen
- Angst dat behoefte aan sigaret leven lang blijft
- Ontwenningsverschijnenselen
- Angst om te falen of dalende motivatie
Vervolgens kunnen de voordelen van stoppen worden besproken:Voordelen van stoppen
Voordelen om te stoppen overwegen:
- Vraag naar de voordelen van roken.
- Bespreek de risico’s van roken en de voordelen van stoppen.
- Ongevraagd stopadvies geven! Vertel waarom het juist voor deze persoon relevant is om te stoppen.
- Verband leggen tussen klachten en roken (geef objectieve informatie).
- Toon begrip en biedt hoop.
- Hulpmiddelen bespreken, inclusief medicamenteuze mogelijkheden.
- Bied eventueel voorlichtingsmateriaal aan.
Stopadvies en toestemming
Geef stopadvies en vraag toestemming om een volgende keer terug te mogen komen op het roken en de motivatie om te stoppen.